Voor veel vrouwen is pensioen een ver-van-haar-bed-show maar tegelijkertijd zijn het vrouwen die structureel minder pensioen opbouwen dan mannen. Dit structurele stuk zit hem in het feit dat het voor vrouwen vaker voorkomt dat zij parttime werken en/of minder gaan werken na de komst van een kind.
Maar ook voor deze dames geldt, net als alle anderen, dat financiële onafhankelijkheid geen luxe is, maar een noodzaak. Hoewel je misschien geen of beperkt pensioen opbouwt via een werkgever, biedt de derde pijler van het pensioenstelsel volop kansen. Maar welke producten passen bij jouw situatie? En hoe benut je de fiscale voordelen optimaal? Deze blog duikt dieper in de mogelijkheden.
De verschillende gezichten van de derde pijler
De derde pijler bestaat uit verschillende financiële producten die elk hun eigen kenmerken hebben. We zetten de belangrijkste opties voor je op een rij.
1. Banksparen voor je pensioen
Banksparen is een populaire en relatief veilige manier om aanvullend pensioen op te bouwen. Je geld staat op een geblokkeerde rekening en komt pas vrij op een voorafgesproken einddatum. Je kan tussentijds niet bij die rekening en je betaalt pas belasting als het geld vrijkomt.
Voordelen:
- Zekerheid: je weet precies welk rendement je krijgt
- Lage kosten vergeleken met verzekeringen
- Fiscaal aantrekkelijk: inleg is onder voorwaarden aftrekbaar van je belastbaar inkomen
- Transparant: duidelijke voorwaarden en weinig kleine lettertjes
Nadelen:
- Relatief laag rendement vergeleken met beleggen
- Inflatie kan je opgebouwde kapitaal uithollen
- Geld zit vast tot je pensioendatum
Praktijkvoorbeeld:
Stel, je legt maandelijks €200 in. Bij een rente van 2% heb je na 20 jaar ongeveer €59.000 opgebouwd. Als je in de 37% belastingschijf valt, krijg je jaarlijks ongeveer €900 terug van de Belastingdienst (€200 × 12 × 37%).
2. Lijfrenteverzekeringen
Een lijfrenteverzekering is een verzekering die je afsluit bij een verzekeraar en die op je pensioendatum een uitkering oplevert.
Voordelen:
- Mogelijkheid om overlijdensrisicoverzekering in te bouwen
- Fiscaal aantrekkelijk: inleg is onder voorwaarden aftrekbaar
- Gegarandeerde uitkering mogelijk
Nadelen:
- Hogere kosten dan banksparen
- Complexere producten met meer voorwaarden
- Vaak lagere rendementen na aftrek van kosten
3. Beleggingsrekening voor je pensioen
Een beleggingsrekening specifiek voor je pensioen combineert de fiscale voordelen van een pensioenproduct met de potentieel hogere rendementen van beleggen. Dit is interessant als je nog minstens tien jaar tot je pensioen hebt.
Het geld staat meestal vast tot je met pensioen gaat. Je kunt het opgebouwde bedrag uiterlijk laten staan tot 5 jaar na je AOW-leeftijd. Daarna moet je het bedrag in termijnen laten uitkeren. Dit kan via een bank of een verzekeraar. Je moet het bedrag in minimaal 5 jaar laten uitkeren. Over die pensioenuitkeringen betaal je inkomstenbelasting. Het belastingtarief is meestal lager dan vóór pensioendatum. Je krijgt dus vaak meer belasting terug dan je uiteindelijk betaalt.
Voordelen:
- Potentieel veel hoger rendement op lange termijn
- Flexibiliteit in beleggingskeuzes (aandelen, obligaties, fondsen)
- Fiscale aftrekbaarheid van inleg (onder dezelfde voorwaarden als banksparen)
Nadelen:
- Risico op lagere opbrengst door marktschommelingen
- Vereist meer kennis of begeleiding
- Hogere kosten mogelijk, afhankelijk van je beleggingskeuzes
Praktijkvoorbeeld:
Bij dezelfde €200 per maand, maar met een gemiddeld rendement van 5% over 20 jaar, zou je ongeveer €82.000 kunnen opbouwen – dat is €23.000 meer dan bij banksparen met 2% rente. Het fiscale voordeel blijft hetzelfde.
4. Aflossen hypotheek als pensioenvoorziening
Een afgeloste woning betekent lagere maandlasten tijdens je pensioen. Hoewel dit geen directe uitkering oplevert, kan het een substantieel verschil maken in je benodigde pensioeninkomen.
Voordelen:
- Directe “rendement” is gelijk aan je hypotheekrente
- Zekerheid van lagere woonlasten op pensioenleeftijd
- Vermogensopbouw in je eigen woning
Nadelen:
- Geen fiscaal voordeel zoals bij pensioenbeleggen of banksparen
- Vermogen zit “vast” in je woning
- Niet direct beschikbaar als inkomen (tenzij via een opeethypotheek)
Welk product past bij wie?
De beste keuze hangt af van je persoonlijke situatie:
- Banksparen: ideaal als je zekerheid en lage kosten belangrijker vindt dan maximaal rendement
- Beleggingsrekening: geschikt als je nog minstens 10 jaar te gaan hebt tot pensioen en bereid bent enig risico te nemen
- Lijfrenteverzekering: overweeg dit als je extra zekerheden wilt zoals een overlijdensrisicoverzekering
- Combinatie: vaak is een mix van verschillende producten de verstandigste keuze
Of je nu kiest voor de zekerheid van banksparen, de groeipotentie van beleggen of een combinatie van beide: het belangrijkste is dat je begint. Elke euro die je nu inlegt, draagt bij aan jouw financiële onafhankelijkheid later – een geschenk dat je jezelf geeft, wat er ook gebeurt in de toekomst!
